Nu de dagen korter worden en de temperatuur daalt, zien we ook in onze contreien een bijzonder fenomeen terugkeren: de overvliegende ganzen.
Nederland is een echt ganzenland met een belangrijke geologische ligging vwb de vogels die in het najaar naar het zuiden vliegen om daar te overwinteren. In het noorden en westen van het land zijn dat vaak diverse ganzensoorten zoals de grauwe gans, rietgans, kleine rietgans, rotgans, kolgans enz.
Hier in parkstad en omgeving zien we echter veelal Canadese ganzen en meer zelden de grauwe gans. Voor de overige soorten ligt onze regio toch net wat te ver uit de trekroute die veelal over vlakke en natte gebieden voert.
Zoals de naam al doet vermoeden heeft de Canadese gans zijn oorsprong in Canada. Lang geleden heeft men de vogel echter naar Europa (met name Vlaanderen en Nederland) gehaald om te dienen als parkvogel.
Vanaf dat moment ging het snel: de grote vogel vond het veel zachtere klimaat hier wel prima en dat zorgde voor een snelle voortplanting. Tevens had dat zachte klimaat als voordeel dat wegtrekken naar een warmer werelddeel helemaal niet nodig was.
Het grote verschil met de ganzen uit de polders die deelnemen aan de trek is dat ónze ganzen niet op weg zijn naar het zuiden maar slechts pendelen tussen slaap en foerageer (eet) gebieden. Vaak niet verder dan enkele kilometers.
Ganzen slapen ’s nachts op de wat grotere wateren. Hier doen ze dat op bijvoorbeeld de Sigranogroeve of het stuwmeer in Kerkrade. Van daaruit vliegen ze ’s ochtends naar de velden om te eten en keren in de avond weer terug naar het water. Dit doen ze in de herkenbare V-vorm en vaak met veel lawaai.
Wilde eenden doen dat overigens precies andersom. Dat zijn nachtdieren die overdag rusten (nou ja, rusten) op bijvoorbeeld de meezenbroekervijver om zodra het donker wordt te vertrekken naar gebieden waar ze natuurlijk voedsel vinden. Tenminste, als ze overdag niet teveel brood hebben gegeten.
Brood is trouwens heel slecht voor eenden. Ik weet, eendjes voeren is bijna een cultuurerfgoed verworden. En op zich kan eendjes voeren ook helemaal geen kwaad. Maar voer alstublieft geen brood. Er zit teveel zout in wat hun conditie er niet beter op maakt. Daardoor verzwakken ze in de winter snel en zijn vatbaar voor ziektes. Koop liever wat graan of duivenvoer en gooi uw oude brood bij het GFT. Dat geldt al helemaal voor beschimmeld brood.
Terug naar de Canadese gans. Hoe mooi deze ook is, hij hoort hier van nature niet thuis. Om die reden heeft de overheid bepaald dat er op de gans gejaagd moet worden om de populatie binnen de perken te houden. Temeer ook omdat de ganzen op hun zoektocht naar voedsel landbouwpercelen kunnen aandoen en daar aanzienlijke schade aanrichten. Bovendien kunnen zij door hun mest zelfs diepe wateren doen verzuren met serieuze vervuilingen zoals blauwalg tot gevolg. Blauwalg kan zelfs schadelijk zijn voor de mens.
Ook in het gebied Leenhof worden bij tijd en wijle Canadese ganzen bejaagd en geschoten in opdracht van de overheid. De ganzen sterven niet zinloos: hun vlees wordt voor consumptie gebruikt. Het ultieme scharrelvlees.